Ne, u Njujorku nije zabranjeno nošenje zaštitnih maski
Na društvenim mrežama proširila se teza o navodnoj zabrani nošenja zaštitnih maski u njujorškom javnom prevozu. Talas objava koje sadrže snimak ekrana sa netačnom i manipulativnim prevodom naslova vesti sa „Gardijana“, pokrenuo je Mario Bojić, glavni i odgovorni urednik portala „Nulta Tačka”.
- Na svom Instagram profilu, Mario Bojić, urednik portala Nulta tačka, podelio je snimak ekrana vesti sa Gardijana u kojoj se navodno tvrdi da su maske u njujorškom javnom prevozu — zabranjene.
- Sporna objava, međutim, zloupotrebila je vest sa kredibilnog medija za digitalnu manipulaciju — naslov članka je, sa engleskog na srpski, tendenciozno pogrešno preveden kako bi se insinuirala štetnost nošenja maski.
- Originalni naslov sa portala Gardijan glasi „Guvernerka Njujorka razmatra zabranu maski u metrou kako bi se smanjila stopa kriminala”, a razlog za razmatranje ovakve odluke je zloupotreba maske za skrivanje lica tokom izazivanja nemira.
- Ocenjujemo ove objave kao zloupotrebu vizuelnog sadržaja.
Mario Bojić, poznatiji po alijasu Mario Zna — ujedno i glavni i odgovorni urednik „NulteTačke” — na svom Instagram nalogu podelio je snimak ekrana (screenshot, eng) sa portala Gardijan i naslovom na srpskom: „Njujork zabranio nošenje maski u prevozu Slede kazne za prestupnike“.
U objavi stoji i Bojićev komentar „Ja vam kažem da živimo u najluđim vremenima”, insinuirajući na konspiracioni narativ o navodnoj štetnosti zaštitnih maski za lice.
Istinomer je od početka pandemije kovid-19 pisao o tome da maske nisu beskorisne, ističući stavove stručnjaka. Takođe, pisali smo i o navodnoj zabrani nošenja maske u Austriji i Nemačkoj, ali i tome da maske ne izazivaju rak pluća i da maske nemaju parazite u sebi.
Pretragom ključnih reči došli smo i do izvornog teksta na engleskom jeziku sa portala Gardijan.
Snimak ekrana koji bi trebalo da prikazuje naslov sa kredibilnog medija, u ovom slučaju Gardijana, međutim, ne podudara se sa originalnim naslovom.
Štaviše, proverili smo istorijat mogućih izmena teksta na Gardijanu koristeći digitalnu arhivu WaybackMachine i utvrdili da se originalni naslov nije menjao od trenutka kad je prvi put objavljen 15. juna 2024.
Naime, sporna objava sadrži pogrešan prevod naslova sa engleskog na srpski jezik.
Umesto naslova „Guvernerka Njujorka razmatra zabranu maski u metrou kako bi se smanjila stopa kriminala” (Engleski: New York governor considers face-mask ban on subway to deter crime), u Bojićevoj objavi stoji „Njujork zabranio nošenje maski u javnom prevozu. Slede kazne za prestupnike.”
O čemu se zapravo radi?
Ideja o zabrani maski se pojavila usled čestih incidenata u njujorškom metrou i nemogućnosti policijskih službenika da, zbog nošenja maski, identifikuju počinoce kriminalnih dela, prenosi Gardijan.
Pored Njujorka, i zvaničnici grada Los Anđelesa razmatraju uvođenje zabrane za nošenje zaštitnih maski za lice na protestima, rekla je za Gardijan (arhivirano ovde) gradonačelnica Los Anđelesa Karen Bas (Karen Bass) 25. juna 2024. godine.
Po pisanju Forbsa (arhivirano ovde), zabrane nošenja maski počele su od Severne Karoline kada je u maju ove godine razmatrana ova opcija.
Slično ovom zakonu i u Engleskoj i Velsu je od februara ove godine zabranjeno nošenje maski za lice na masovnim javnim skupovima.
Imajući u vidu da je sporni prikaz vesti sa Gardijana digitalno izmenjen i ne podudara se sa naslovom sa portala Gardijan — ovu objave ocenjujemo kao zloupotrebu vizuelnog sadržaja.
