Viralna fotografija na kojoj je Vulin sa osobom koja na šlemu ima slovo Z je autentična
Viralna fotografija koja prikazuje ministra unutrašnjih poslova Srbije pored osobe sa simbolom Z na kacigi je autentična. Provera fotografije različitim alatima za digitalnu forenziku ne pokazuje da je bilo koji elemenat fotografije naknadno ubačen ili digitalno izmenjen. Analiza Istinomera i belgijskog portala Knack pokazuje da je čovek sa fotografije u uniformi srpske Žandarmerije i na kacigi zaista ima oznaku Z.
U nedelju, 3. jula, na tviteru je objavljena fotografija sa opisom „Ministar unutrašnjih poslova Srbije sa trupama. Pogledajte kacigu.” Na kacigi osobe u specijalnoj opremi, vidimo latinično slovo „Z“ – simbol podrške ruskoj invaziji na Ukrajinu.
Viralnu fotografiju smo pronašli i na Fejsbuku, Telegramu, TikToku i Redditu.
Kako se fotografija delila uglavnom van srpskog govornog područja, korisnici društvenih mreža su pretpostavljali da je osoba sa kacigom srpski Ministar unutrašnjih poslova ili pak ruski vojnik, ali je bilo i tvrdnji da je slovo Z zapravo fotošopirano.
Analiza fotografije različitim alatima za digitalnu forenziku, međutim, ne pokazuje da je bilo koji elemenat fotografije — pa ni slovo Z — naknadno ubačen ili digitalno izmenjen.
Koji je kontekst sporne fotografije? Ko je čovek sa oznakom Z?
Istinomer je, zajedno sa belgijskim portalom na holandskom jeziku Knack, analizirao fotografiju i njen kontekst.
Najstarija verzija fotografije koju nalazimo objavljena je na Tviteru, 2. jula u poslepodnevnim časovima. Originalnu fotografiju (bez crvenog kruga na kacigi) nismo pronašli do objavljivanja ove analize.
https://twitter.com/globalpatria1/status/1543267683101179904?s=20&t=AaEI0EH9E0syQChoT76zkA
Kredencijali vidljivi u desnom uglu fotografije, međutim — iako lošeg kvaliteta — vizuelno se poklapaju sa žigom koji Radio-televizije Srbije (RTS) koristi za označavanje izvora na svom internet portalu.
Iako nemamo saznanja da je RTS prvobitno objavio ovu fotografiju, natpis identičan onome sa sporne fotografije (Фото: МУП) — u pogledu pozicije kredencijala i korišćenog fonta — pronašli smo u više navrata na sajtu RTS-a. Originalna fotografija sa Ministrom unutrašnjih poslova i osobom sa Z na kacigi se trenutno ne nalazi na portalu javnog servisa Srbije.
Kada je fotografija nastala?
Internet pretraga sporne fotografije nas najpre dovodi do članka objavljenog na slovenačkom portalu. Kako se navodi u tekstu, fotografija je nastala na granici Srbije i Mađarske, nakon pucnjave „između migranata” početkom jula.
U zvaničnom saopštenju MUP-a kojeg su preneli brojni srpski mediji, navodi se da je 2. jula rano ujutru, u šumskom pojasu u blizini mađarske granice kod Subotice, došlo do „oružanog sukoba dve grupe migranata“.
Novinar BIRN-a Saša Dragojlo, ipak, ima drugačija saznanja.
U razgovoru za N1, Dragojlo je rekao da smo 2. jula svedočili jednom od najozbiljnijih sukoba „krijumčarskih bandi” od početka izbegličke krize. U pitanju je okršaj vatrenim oružjem dve avganistanske grupe krijumčara ljudi, dok su, zaključuje Dragojlo, istinske žrtve ovog događaja upravo izbeglice.
Više izvora je navelo da se Alen hvalio svojim vezama sa ministrom policije Aleksandrom Vulinom, navodi se u tekstu BIRN-a.
Sirijski krijumčar na audio snimku do kog je došao BIRN kaže i da je „Basilova veza sa ministrom policije, ako postoji, došla preko Vulinovog dugogodišnjeg saradnika Milenka Nikića.”
Na sajtu subotica.com je 2. jula objavljen tekst pod naslovom „Vatreni obračun među migrantima u šumi kod Makove sedmice, više povređenih i smrtno stradalih, intervenisale jake policijske snage“.
U reportaži istog lokalnog medija, zabeležen je dolazak kolone vozila MUP-a Srbije na mesto obračuna. Na osnovu vidljivih geolokacijskih oznaka, utvrđujemo da je snimak nastao na raskrsnici Graničarske i ulice Ane Frank, nadomak šume u subotičkom naselju Makova sedmica.
Prva četiri automobila u koloni su „Tojota lend kruzeri“ koje koriste pripadnici Žandarmerije i Ministarstva unutrašnjih poslova Srbije. Retrovizor, far i deo branika automobila vidljivi na delu viralne fotografije, poklapaju se sa pomenutim lend kruzer vozilima.
U drugom izveštaju lokalnog kanala Pannon RTV, vidimo kako ministar Aleksandar Vulin, zajedno sa načelnikom subotičke policije Borivojem Mucaljem, izlazi iz jedne od Tojota. Još dve osobe koje ne vidimo na snimku, otvaraju vrata i napuštaju vozilo nakon Vulina i Mucalja.
Ko je čovek sa kacigom?
Čovek sa viralne fotografije nosi zvaničnu uniformu srpske Žandarmerije — potvrđujemo fotografijama sa različitih taktičko-pokaznih vežbi ove jedinice.
Na Instagram nalogu posvećenom nezvaničnoj promociji Žandarmerije, nalazimo fotografiju na kojoj se jasnije vide elementi policijske opreme koju nosi i osoba sa viralne fotografije.
Komunikaciona oprema (označeno crvenim), cev „kamile za vodu” (označeno žutim) i rukavice (označeno zelenim) u potpunosti odgovaraju izgledu zvanične opreme srpskih žandarma.
Kacige koje nose pripadnici Žardarmerije, dodatno, opremljene su čičak trakom na koju se mogu zakačiti različiti emblemi, poput oznake krvne grupe ili zastave.
Prišivke sa oznakom Z pronašli smo na Horus online prodavnici koja —kako navode na svom sajtu — između ostalog, proizvodi opremu za različite jedinice srpske policije.
Zeleni amblem sa prišivenim čičkom na poleđini i slovom Z, identičan je onome sa kacige na viralnoj fotografiji.
Zaključujemo da je osoba sa fotografije pripadnik jednog od odreda srpske Žandarmerije, ali i da je amblem sa slovom Z, iako nezvaničan deo opreme, dostupan u slobodnoj prodaji.
Fotografija je autentična
Fotografija je snimljena 2. jula severno od Subotice u blizini srpsko-mađarske granice. Ministar unutrašnjih poslova Srbije Aleksandar Vulin se, nakon prijave oružanog obračuna krijumčara izbeglicama i migranatima, našao na licu mesta. Pored njega se nalaze načelnik subotičke policije i pripadnik srpske Žandarmerije koji na svojoj kacigi ima slovo Z — simbol podrške ruskoj vojsci tokom rata u Ukrajini. Nakon detaljne analize, zaključujemo da je fotografija u potpunosti autentična.
Naslovna fotografija: Knack
