Dezinformatori u ulozi „razotkrivanja“ znaka „OK“
Poznati „OK” znak rukom formiran spajanjem kažiprsta i palca, simbol koji označava i da je nešto „u redu”, odnosno „okej”, poslednjih nekoliko godina se, zavisno od konteksta, na društvenim mrežama tumači i na nešto opasniji način — kao oznaka pripadnosti ekstremnoj desnici.
Na pojedinim dezinformatorskim stranicama na društvenim mrežama i regionu se u poslednje vreme gotovo kampanjski širi vankontekstualno tumačenje OK znaka rukom, po kojem se ovaj simbol direktno povezuje sa aktivnostima rasističkih organizacija i manifiestacijom superiornosti bele rase (white supremacy).
Na profilu Marko Kraljević Ponovo Jaše su kao „satanisti” etiketirani svi oni koji koriste ovaj simbol, poput brojnih američkih predsednika — sa fotografijama koje su nastale godinama, pa i decenijama unazad — glumaca, sportista i mnogo drugih javnih ličnosti.
Nakon navodne „šale” korisnika platforme 4chan 2017. godine da OK znak rukom koriste ekstremni desničari kao simbol nadmoći bele rase — ovaj znak se u desničarskim krugovima najpre koristio ironično, da bi ga pripadnici ekstremističkih grupa prisvojili kao još jedan rasistički simbol.
„OK” znak rukom — simbol u kome se palac i kažiprst dodiruju, dok se ostali prsti šake drže ispruženi — rasprostranjen je znak koji se koristi u mnogim kulturama sa maltene istim značenjem.
Simbol koji je u upotrebi od 17. veka, najčešće označava razumevanje, pristanak, odobravanje ili blagostanje. Od ranih 1800-ih, ovaj gest se sve više povezivao sa rečju „okej”.
Ovaj gest je takođe važan u hinduističkom i budističkom svetu, kao i u kulturi jogija, gde se prepoznaje kao simbol unutrašnjeg savršenstva.
Čini deo osnove za brojne reči ili koncepte u znakovnom jeziku. Pojavljuje se i u mnogim drugim kontekstima – najčešće potpuno bezazlenim.
Međutim, 2017. godine, OK znak rukom dobio je novo i posve drugačije značenje zahvaljujući „trolovanju” članova platforme 4chan koji su ga lažno promovisali kao simbol mržnje, tvrdeći da taj gest predstavlja slova „WP” — white power odnosno „moć bele rase”.
'Superiornost bele rase' je rasističko verovanje da je bela rasa superiornija od drugih. Termin se ponekad koristi za opisivanje političke ideologije koja zagovara društvenu i političku dominaciju bele rase. Verovanje koje se se bazira na etnocentrizmu i uspostavljanju hegemonije bele rase. Sadrži nekoliko stepena rasizma i ksenofobije i često se udružuje sa idejom o etničkom čišćenju i rasnom separacijom.
Ova neslana šala u vezi sa OK znakom rukom bila je samo jedna u nizu sličnih 4chan kampanji koje su različite simbole stavljali u kontekst širenja mržnje.
U slučaju OK znaka, nakon 4chan kampanje, simbol postaje jedna od popularnih taktika „trolovanja” od strane ekstremno-desničarskih pojedinaca.
Pojedinci među njima su brzo i neironično usvojili novi simbol javnog prepoznavanja i na taj način dali verodostojnost onima koji su ovaj znak inicijalno označili kao rasistički.
Već 2019. godine, beli suprematisti znak OK koriste bez svoje ironične ili satirične pozadine, već kao novi simbol.
Takav slučaj zabeležen je u martu 2019. godine tokom suđenja Brentonu Tarantu, australijskom belom suprematisti, zbog masovnih ubistava u dve džamije u Krajstčerču na Novom Zelandu.
Svakako, najmasovnija upotreba OK znaka rukom danas je i dalje njegova tradicionalna svrha, kao gesta koji označava pristanak ili odobrenje.
Kao rezultat toga, danas se nažalost ne može se samo pretpostaviti da li osoba koja pokaže OK znak koristi ovaj simbol u svom originalnom, u kontekstu trolovanja ili, posebno, u rasističkom i supremaškom kontekstu — osim ako ne postoje drugi kontekstualni dokazi koji podržavaju tu tvrdnju.
Od 2017. mnoge javne ličnosti — poput onih koji su prikazane u objavama dezinformatora u našem regionu — lažno su optuživane da su rasisti ili suprematisti bele rase jer koriste OK znak u njegovom tradicionalnom kontekstu.
Upravo zbog tradicionalnog značenja OK simbola, kao i novih, drugih upotreba koje nisu povezane sa ideologijom, potrebno je obratiti posebnu pažnju da se zaključci o osobi koja ga koristi ne donose – izvan konteksta.
