Novi krug stare dezinformacije – Gugl nije uklonio Palestinu sa mapa

• Društvenim mrežama kruže tvrdnje da je kompanija Gugl uklonila Palestinu sa Gugl mapa.
• Iz kompanije Gugl je potvrđeno za Istinomer da prikaz Palestine na Gugl mapama nije promenjen. Granice Palestine nikada nisu bile označene na mapi, budući da ne postoji jasan međunarodni konsenzus o njenim teritorijama. Reč je o dezinformaciji koja se prvobitno pojavila 2016. godine.
• Objave na mrežama ocenili smo kao netačne.

Na društvenim mrežama ponovo se pojavila tvrdnja da je kompanija Gugl navodno “uklonila Palestinu sa servisa Gugl mapa”. U objavi se deli skrinšot mape, kao navodni dokaz.

Iz kompanije Gugl je potvrđeno za Istinomer da prikaz Palestine na Gugl mapama nije promenjen. Granice Palestine, prema saopštenju Gugla, nikada nisu bile označene na servisu Gugl mapa, budući da ne postoji jasan međunarodni konsenzus o njenim teritorijama.

Reč je o dezinformaciji koja se prvobitno pojavila 2016. godine, a koja je od tada u više navrata reciklirana.

“Ostajemo neutralni u geopolitičkim debatama i posvećeni smo objektivnom prikazivanju spornih teritorija na Gugl mapama.

To radimo na više načina – uključujući konsultacije sa podacima globalnih kartografskih vlasti i prikazivanje svih spornih granica isprekidanom sivom linijom.

Nismo uneli promene u prikaz Palestine na Gugl mapama; prikazane su oznake za Zapadnu obalu i pojas Gaze.

Neko ko traži Palestinu na Gugl mapama biće upućen na mapu područja uključujući oznake za Zapadnu obalu i pojas Gaze, ali pošto ne postoji jasan konsenzus među međunarodnim upravljačkim telima o njenim teritorijama, ne možemo pouzdano da prikažemo i označimo njene granice na Gugl mapama u ovom trenutku.

Na Mapama i u svim Gugl proizvodima, ljudi imaju opciju da izaberu Palestinu kao svoj primarni region, zajedno sa arapskim kao primarnim jezikom”, saopšteno je iz kompanije Gugl za Istinomer.

Palestinske teritorije, poznate i kao Okupirane palestinske teritorije, sastoje se od Zapadne obale (uključujući istočni Jerusalim) i pojasa Gaze. Na Gugl mapama ova područja obeležena su isprekidanim sivim linijama koje Gugl koristi da označi takozvane “sporne granice” (eng. “disputed boundaries”). “Sporne granice prikazane su kao isprekidana siva linija. Mesta koja su uključena ne slažu se oko granice”, navodi se na veb sajtu “Google Help”, u odeljku o Gugl mapama.

Kristin Leuenberger, viša predavačica na Univerzitetu Kornel u Njujorku, specijalizovana za istoriju i sociologiju kartografije u Izraelu i palestinskim teritorijama, objasnila je za “AFP” da se oznaka „Palestina“ ne pojavljuje na mapama u mejnstrim zapadnim medijima ili na zapadnim alatima za mapiranje, već se umesto toga generalno naziva „Zapadna obala“ i „Gaza“.

“Obično se palestinske teritorije označavaju kroz isprekidane linije razgraničenja, koje označavaju spornu teritoriju, a teritorije (Gaza i Zapadna obala) ostaju bez imena. Alternativno, teritorije su predstavljene takvim isprekidanim linijama razgraničenja i takođe su označene kao ‘Zapadna obala’ i ‘Gaza’”, rekla je Leuenberger za “AFP”.

Dezinformacija da je Gugl uklonio Palestinu sa servisa Gugl mapa prvobitno se pojavila 2016. godine, zbog čega je bila pokrenuta onlajn peticija za vraćanje oznaka na mapi, koju je tada potpisalo preko 280 hiljada korisnika. Iz kompanije Gugl je iste godine za “The New York Times” objašnjeno da je na nastajanje i širenje dezinformacije najverovatnije uticala “tehnička greška zbog koje su oznake Zapadne obale i Gaze privremeno bile uklonjene sa mape”.

Međutim, navodna “vest” da je Gugl uklonio Palestinu sa mapa odjeknula je u medijima 2016. godine, a preneli su je i brojni domaći portali u člancima koji se i dalje pojavljuju među prvim rezultatima kada se na Guglu pretraži navod da je “Gugl uklonio Palestinu sa mapa”. 

Dezinformacija o uklanjaju Palestine sa Gugl mapa od tada je reciklirana u više navrata. Dezinformaciju je 2020. godine saopštio i zvaničnik Hamasa na novinskoj konferenciji, prema izveštaju medija. 

Portparoli kompanije Gugl potvrdili su da viralna tvrdnja nije tačna 2020. godine za “AFP” i 2021. godine za “USA Today”, kao i za “AFP” ponovo u julu ove godine.

***

Prema podacima međunarodnog analitičkog (think-tank) centra

“The European Council on Foreign Relations (ECFR)” Okupirane palestinske teritorije (OPT) sastoje se od Zapadne obale (uključujući istočni Jerusalim) i Gaze. U OPT-u živi oko 4,5 miliona Palestinaca (2,7 miliona na Zapadnoj obali i 1,8 miliona u Gazi). Ispunjavanje dvodržavnog rešenja za izraelsko-palestinski sukob dovelo bi do stvaranja suverene i ujedinjene palestinske države na ovom području, sa istočnim Jerusalimom kao glavnim gradom, na osnovu granica koje su postojale pre juna 1967. godine (postojećih granica pre izraelske okupacije Zapadne obale i Gaze u junu 1967. godine).

Većina država članica Ujedinjenih Nacija (UN) priznaje palestinsku državnost – to uključuje većinu zemalja Bliskog istoka, Afrike, Latinske Amerike i Azije, ali ne i Sjedinjene Države, Kanadu, većinu zapadne Evrope, Australiju, Japan i Južnu Koreju, navodi “AFP”.

Krajem maja ove godine stigla je vest da su Španija, Irska i Norveška priznale Palestinu kao nezavisnu i suverenu državu, a u junu ove godine pridružila im se i Slovenija, kao 147. zemlja na svetu koja je priznala palestinsku državnost.

Ovaj članak napisan je u partnerstvu sa regionalnom inicijativom Western Balkans Anti-Disinformation Hub koju sprovodi Fondacija Metamorphosis, i to uz finansijsku podršku Ministarstva vanjskih poslova Kraljevine Holandije. Sadržaj članka je u domenu odgovornosti Istinomera te nužno ne odražava stavove projektnih partnera kao ni finansijera.