Video sa demonstracija 2013. u Kairu deli se kao „dokaz” da Palestinci lažiraju žrtve u Gazi
Po uzoru na slične tvrdnje iz rusko-ukrajinskog rata, na društvenim mrežama se šire neosnovane optužbe na račun Palestinaca da koriste „krizne aktere” i manipulišu brojem nastradalih u Gazi. Ovog puta, snimak nastao 2013. godine u Egiptu, predstavlja se kao aktuelni „dokaz” da Palestina lažira žrtve.
„NE MIČI SE…SNIMAMO“, navodi se u opisu snimka objavljenog 30. oktobra na Facebook-u.
U 19 sekundi trajanja snimka prikazani su, navodno, leševi poginulih civila u Gazi. Kako se većina „mrtvih” na snimku pomera, teoretičari zavere insistiraju na tome da je reč o planiranoj akciji isceniranja smrti i povećavanja broja umrlih u Gazi.
Slične propagadne aktivnosti videli smo u prvim mesecima oružanog sukoba u Ukrajini 2022. godine, kada je Rusija, u više navrata, optuživala suprotnu stranu za lažiranje mrtvih, povređene dece, starih i trudnica.
U ovom slučaju, optužba o saučesništvu u lažiranju mrtvih ide i na račun televizije Al Jazeera, pa se u pojedinim objavama navodi da je snimak nastao neposredno pred uključenje njihovih reportera iz Gaze.
Obruta pretraga ključnih delova snimka, pak, stavlja ovaj događaj u svoj pravi kontekst. Reč je o snimku koji je nastao pre tačno 10 godina, tokom studentskih protesta ispred Al-Azhar Univerziteta u Kairu.
Originalni video je 28. oktobra 2013. godine objavilo egipatski portal Elbadil. U naslovu na hindi jeziku stoji „Performas sa mrtvim telima unutar Univerziteta Al-Azhar”. „Desetine studenata Muslimansknog bratstva na Univerzitetu Al-Azhar organizovalo je masovne demonstracije ispred zgrade administracije Univerziteta”, navodi se u opisu videa objavljanom na YouTube-u.
AP je 20. oktobra 2013. izvestio da su studenti bili pristalice svrgnutog predsednika Mohameda Morsija, kojeg je vojska zbacila oko godinu dana nakon preuzimanja dužnosti.
Studenti su tražili da se Morsi vrati na vlast, uzvikivajući slogane protiv egipatske vojske i policije. O ovom događaju izveštavali su i svetski mediji poput Njujork Tajmsa, Rojtersa, BBC-a, Gardijana, VoA, ali i regionalnih redakcija Radija Slobodna Evropa i Al Džazire.
U pozadini snimka koji prikazuje isti događaj iz drugog ugla, vidi se fasada zgrade Univerziteta ispisane prepoznatljivim R4abia simbolima (šaka sa podignuta četiri prsta) koji su korišćeni tokom egipatskih studentskih protesta.
Isti simboli na fasadi, ali i svodovi ulaza na Univerzitet, vide se i na fotografiji fotografa AFP-a Kaleda Kamela objavljenoj krajem oktobra 2013. godine što još jednom dokazuje geolokaciju i vreme nastanka originalnog snimka.
